Mô hình vòng đời văn hóa: Phân tích sự phát triển của cấu trúc công nghệ AI giữa Trung Quốc và Mỹ

Gần đây, một chuyên gia blockchain nổi tiếng đã công bố một bài phân tích sâu sắc, đưa ra "mô hình vòng đời văn hóa và chính trị" và từ đó giải thích sự thay đổi trong cấu trúc quản lý công nghệ và trí tuệ nhân tạo toàn cầu hiện nay. Quan điểm cốt lõi của mô hình này cho rằng, thái độ của văn hóa đối với các hiện tượng mới được hình thành bởi bầu không khí xã hội vào thời điểm đó, trong khi thái độ đối với các hiện tượng cũ thì lại do quán tính vốn có quyết định. Những "vòng đời văn hóa" này một khi đã hình thành, sẽ rất khó để thay đổi.

Mâu thuẫn giữa chủ nghĩa tự do mới và thực tế quản lý

Tác giả chỉ ra rằng, mặc dù mọi người thường nói rằng chúng ta đang sống trong một "xã hội tự do mới sâu sắc", tôn vinh "giảm thiểu quy định", nhưng thực tế chính sách quản lý của chính phủ có sự khác biệt rõ rệt với những quan điểm này. Thực tế, số lượng quy định quản lý liên bang đang ngày càng tăng, các quy định như KYC, luật bản quyền, kiểm tra an ninh sân bay cũng ngày càng nghiêm ngặt. Kể từ sau Thế chiến II, tỷ lệ thuế liên bang của Hoa Kỳ so với GDP cũng giữ nguyên ổn định.

Sự đảo ngược bất ngờ trong cấu trúc AI Trung-Mỹ

Nếu dự đoán sự phát triển của Trung-Mỹ trong lĩnh vực AI năm năm sau vào năm 2020, hầu hết mọi người có thể nghĩ rằng Mỹ sẽ dẫn đầu trong AI mã nguồn mở, trong khi Trung Quốc sẽ chiếm ưu thế trong AI mã nguồn đóng. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Mô hình "vòng năm" mà tác giả đưa ra có thể giải thích hiện tượng này:

1. Thái độ của văn hóa đối với những điều mới phụ thuộc vào quan niệm chủ đạo và cơ chế khuyến khích trong thời kỳ hình thành.
2. Thái độ đối với những thứ cũ chủ yếu bị thúc đẩy bởi "định kiến hiện trạng".

Mỗi thời đại đều sẽ hình thành những "tầng" mới trên cây văn hóa, mang lại những quan niệm về các hiện tượng mới. Một khi những quan niệm này được hình thành, chúng sẽ nhanh chóng trở nên cứng nhắc và khó thay đổi.

Từ Internet đến AI: Ảnh hưởng của quán tính văn hóa đối với việc quản lý công nghệ

1. Hoa Kỳ đã trải qua đỉnh cao của quá trình phi quản lý vào những năm 90, nhưng sau thế kỷ 21, xu hướng tổng thể lại hướng tới nhiều sự quản lý hơn. Tuy nhiên, văn hóa internet được hình thành trong những năm 90 (tự do và mở) vẫn được duy trì.

2. Mức thuế bị ràng buộc bởi nhu cầu ngân sách của chính phủ, "đường đỏ" này đã được thiết lập cách đây 50 năm và khó có thể thay đổi.

3. Thái độ đối với rủi ro công nghệ mới thận trọng hơn so với các hoạt động nguy hiểm truyền thống (như leo núi mạo hiểm), vì thái độ văn hóa đối với hoạt động sau đã được hình thành từ lâu.

4. Mạng xã hội đã trưởng thành vào thập niên 2010, vừa được coi là một phần của Internet, vừa được xem như một hiện tượng mới.

5. AI phát triển trong thập kỷ 2020, Trung Quốc với tư cách là người theo đuổi đã áp dụng chiến lược "sản phẩm bổ sung lợi thế cạnh tranh của đối thủ hàng hóa", thúc đẩy sự hình thành môi trường thân thiện với AI mã nguồn mở.

Đổi mới tốt hơn so với thay đổi tình trạng hiện tại

Tác giả cho rằng, một khi một điều gì đó tồn tại đủ lâu, các quan niệm văn hóa xung quanh nó sẽ bị đóng băng và rất khó để thay đổi. Ngược lại, việc tạo ra các mô hình hành vi mới và thiết lập các quy tắc tốt trong giai đoạn đầu dễ thực hiện hơn. Đây chính là sức hấp dẫn của lĩnh vực tiền mã hóa và Web3: nó cung cấp một môi trường không bị ràng buộc bởi những định kiến hiện có, cho phép tự do khám phá những điều mới.

Tác giả cuối cùng nhấn mạnh, thay vì cố gắng thay đổi những quan niệm cũ, tốt hơn hết là thông qua việc nuôi dưỡng những "loài cây" mới để tiêm vào khu rừng văn hóa này sức sống mới. Phương pháp này có thể là một cách hiệu quả hơn để thúc đẩy tiến bộ xã hội và đổi mới công nghệ.